ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ
ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΥΡΙΖΑ
19/5/2018
1. Η πολιτική συγκυρία
Διανύουμε μια ιδιαίτερα σημαντική και κρίσιμη περίοδο με ορατή πλέον την έξοδο από τα μνημόνια και την επιτροπεία. Το τέλος των μνημονιακών προγραμμάτων δεν συνεπάγεται και το τέλος της κρίσης, διότι η κρίση στη χώρα δεν υπήρξε α-ποκλειστικά δημοσιονομική, αλλά ευρύτερη δομική κρίση του ελληνικού καπιτα-λισμού. Η επώδυνη και καταστροφική περίοδος των μνημονίων προκάλεσε ή ό-ξυνε προβλήματα, οι συνέπειες των οποίων θα χρειαστούν πολύ καιρό για να ξε-περαστούν, αφήνοντας βαθύ το αποτύπωμά της στην ελληνική κοινωνία και οι-κονομία. Οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές λιτότητας διέλυσαν τον οικονομικό και κοι-νωνικό ιστό, παρασύροντας τη χώρα σε ένα ολέθριο σπιράλ ύφεσης και αποε-πένδυσης. Την εξαετία 2009-2014 το ΑΕΠ της Ελλάδας υπέστη μείωση κατά 25%, η ανεργία εκτοξεύτηκε στο 27% και μεγάλα τμήματα του ελληνικού λαού οδηγήθηκαν στη φτωχοποίηση.
Η όξυνση των κοινωνικών αντιθέσεων και η διεύρυνση των οικονομικών ανισοτή-των στα χρόνια των μνημονίων είχαν ως αποτέλεσμα τη διαμόρφωση μιας νέας κοινωνικής και πολιτικής πλειοψηφίας. Η πλειοψηφία αυτή ήρθε αντιμέτωπη με τις κυρίαρχες πολιτικοοικονομικές ελίτ και έθεσε τέρμα στις καταστροφικές πολιτι-κές των συγκυβερνήσεων ΝΔ – ΠΑΣΟΚ, οδηγώντας τον ΣΥΡΙΖΑ στη διακυβέρ-νηση της χώρας.
Στο πολιτικό σύστημα διαμορφώθηκαν επίσης κρίσιμες αλλαγές.
-Η Νέα Δημοκρατία έχει εδώ και χρόνια υιοθετήσει τις πιο ακραία νεοφιλελεύθε-ρες και κοινωνικά ανάλγητες πολιτικές, που συνοδεύονται από υπερσυντηρητικές και ακροδεξιού χαρακτήρα επιλογές. Ταυτόχρονα, η προάσπιση των πιο ακραία διαπλεκομένων συμφερόντων αποτελεί στρατηγική επιλογή της ΝΔ, η οποία -απροκάλυπτα πλέον- στέκεται ευθέως απέναντι σε κάθε μέτρο κοινωνικής στήρι-ξης, θεσμικής εμβάθυνσης της δημοκρατίας και υπεράσπισης των δικαιωμάτων.
-Η πλήρης προσχώρηση του ΠΑΣΟΚ στις νεοφιλελεύθερες, αντικοινωνικές πολι-τικές είχε ως αποτέλεσμα τη διάρρηξη των σχέσεων και των δεσμών ανάμεσα στην σοσιαλδημοκρατία και τις κοινωνικές δυνάμεις που τη στήριζαν παραδοσια-κά.
Σήμερα, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ οδηγεί τη χώρα σε έξοδο από τα μνημονιακά προγράμματα και μάλιστα με τις λιγότερες δυνατές απώλειες για το κοινωνικό
σώμα, με την κοινωνία όρθια. Με αργά αλλά σταθερά βήματα, μέσα από σκληρό
αγώνα και με μάχες στο εσωτερικό μέτωπο για την πάταξη της διαφθοράς και της
διαπλοκής, η χώρα ανακτά την αυτοπεποίθηση, την αξιοπρέπεια και την οικονο-
μική της κυριαρχία. Ταυτόχρονα, ανακτά τη χαμένη γεωπολιτική δυναμική της.
Μέσα από σημαντικές πρωτοβουλίες στην εξωτερική πολιτική, η διεθνής θέση και
εικόνα της χώρας αναβαθμίζονται. Η Ελλάδα αποτελεί δύναμη σταθερότητας που
προωθεί την ειρήνη, τη συνεργασία και τον διάλογο σε μια ιδιαίτερα ευαίσθητη
περιοχή όπως αυτή της νοτιοανατολικής Μεσογείου και των Βαλκανίων.
Το παλιό σύστημα προσπαθεί και θα συνεχίσει να προσπαθεί με όλα τα μέσα,
προκειμένου να επιστρέψει στην εξουσία και στη συνέχιση όλων εκείνων των κα-
ταστροφικών πολιτικών που οδήγησαν την Ελλάδα στη χρεοκοπία και στη δίνη
της λιτότητας και της επιτροπείας. Όσο μάλιστα πλησιάζουμε στην οριστική α-
πεμπλοκή της χώρας από την εποχή των μνημονίων με την υπογραφή μιας Αρισ-
τερής κυβέρνησης, τόσο οι αντιδραστικές επιθέσεις θα εντείνονται, τόσο τα εμ-
πόδια που θα προσπαθεί να βάλει το «μαύρο» αυτό μέτωπο θα αυξάνονται.
Ο λαός όμως δεν ξεχνά και δεν θα βάλει σε κίνδυνο, όλα όσα ο ίδιος με θυσίες
και κόπους έχει υποστεί για να οδηγηθούμε στην σημερινή κατάσταση, στην ο-
ριστική έξοδο από τα μνημόνια και στο δρόμο για την βιώσιμη και δίκαιη ανάπτυξη.
Στην κατεύθυνση αυτή, προέχει η ανάληψη πρωτοβουλιών από τον ΣΥΡΙΖΑ, για
τη διαμόρφωση προοδευτικών, ριζοσπαστικών, κοινωνικών και πολιτικών συμ-
μαχιών σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, που θα αμφισβητούν το κυρίαρχο νεο-
φιλελεύθερο μοντέλο. Η ρωγμή που δημιουργήθηκε πρέπει να βαθύνει και να
συμπεριλάβει εκείνες τις κοινωνικές δυνάμεις που αναζητούν ιδεολογική και πολι-
τική εκπροσώπηση. Κρίσιμη είναι η συνειδητοποίηση της συγκυρίας.
Είναι η ώρα για την ανασύνταξη των δυνάμεών μας, για την αξιολόγηση της μέχρι
τώρα πορείας, για τον σχεδιασμό της επόμενης φάσης. Είναι ανάγκη να διαμορ-
φώσουμε το δικό μας στρατηγικό σχέδιο για τη μεταμνημονιακή εποχή.
Σε επόμενη Κ.Ε. θα συζητηθεί το στρατηγικό σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο μπο-
ρεί να αποτελέσει τη βάση για την ανάπτυξη ενός μεγάλου μετώπου σε Ελλάδα
και Ευρώπη. Ενός προοδευτικού πόλου που θα διευρύνεται συνεχώς με τη συμ-
μετοχή όλο και περισσότερων δυνάμεων, οι οποίες αντιλαμβάνονται τον ισχυρό
συμβολισμό της διακυβέρνησης με κορμό την Αριστερά και κατανοούν πως η λύ-
ση δεν μπορεί να δοθεί στο πλαίσιο της σημερινής αρχιτεκτονικής της Ευρώπης,
αλλά με τον προοδευτικό μετασχηματισμό της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης.
Η προοδευτική συμμαχία στο Ευρωκοινοβούλιο, το Φόρουμ των προοδευτικών
δυνάμεων στη Μασσαλία, καθώς και το πρόσφατο Προοδευτικό Φόρουμ στην
Αθήνα, συνιστούν μεταξύ άλλων το πλαίσιο των ενεργειών και των πρωτοβουλι-
ών που πρέπει να συνεχιστούν σε όλα τα επίπεδα.
2. Ο ρόλος των Περιφερειακών Αναπτυξιακών Συνεδρίων στην
αναπτυξιακή διαδικασία της χώρας και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης
Η διενέργεια των Περιφερειακών Αναπτυξιακών Συνεδρίων συνιστά μια πρωτόγ-
νωρη πολιτική διαδικασία. Η διαβούλευση με την ίδια την κοινωνική βάση (τοπική
αυτοδιοίκηση – επαγγελματικά επιμελητήρια – πανεπιστημιακά ιδρύματα – σω-
ματεία εργαζομένων – αγρότες- ενεργοί πολίτες) αποτελεί τομή για την πολιτική
πραγματικότητα της χώρας μας.
Μέχρι σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί δεκατέσσερα περιφερειακά συνέδρια. Η
κοινωνική μόχλευση που προκλήθηκε στις περιοχές καθώς και η συμμετοχή του
μεγαλύτερου μέρους των φορέων, ανεξαρτήτως κομματικών προτιμήσεων, έδειξε
ότι εκφράζεται κοινή αγωνία για το μέλλον κάθε περιοχής. Το εύρος της συμμετο-
χής έδωσε στις διαδικασίες τα χαρακτηριστικά λαϊκής διαβούλευσης. Αναδείχθηκε
η ανάγκη για αποκέντρωση, σε ένα πλαίσιο άμβλυνσης των ενδοπεριφερειακών
ανισοτήτων, με στόχο την δίκαιη και βιώσιμη ανάπτυξη. Εδραιώνεται στην αντί-
ληψη της κοινωνίας πως η κυβέρνηση και ο ΣΥΡΙΖΑ διαθέτουν τόσο την ειλικρινή
διάθεση, όσο και ένα υπό διαμόρφωση συνεκτικό αναπτυξιακό σχέδιο για την
παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Γνωρίζουν ότι η διαδικασία των αναπτυ-
ξιακών συνεδρίων δεν εξαντλείται με το τέλος τους. Θα υπάρχει συνεχής παρα-
κολούθηση των δεσμεύσεων καθώς και η αξιοποίηση των προτάσεων των δια-
φόρων παραγωγικών και κοινωνικών φορέων και συλλογικοτήτων που πήραν
μέρος και συνέβαλαν σε αυτή την διαδικασία.
3. Η στρατηγική μας για τις αυτοδιοικητικές εκλογές
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση αποτελεί τον εγγύτερο προς τους πολίτες δημοκρατικό και
συγχρόνως συμμετοχικό θεσμό διοίκησης, καθώς και τον δεύτερο πυλώνα του
πολιτικοδιοικητικού μας συστήματος. Η Αυτοδιοίκηση είναι θεσμός δημοκρατίας,
αποκέντρωσης λαϊκής συμμετοχής και ανάπτυξης. Στη χώρα μας ωστόσο η Τοπι-
κή Αυτοδιοίκηση ήταν διαχρονικά όμηρος πελατειακών δικτύων, σχέσεων εξάρ-
τησης και διαπλοκής, μικρών και μεγάλων συμφερόντων σε τοπικό και εθνικό ε-
πίπεδο.
Η αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι μια
εξαιρετικά σημαντική νομοθετική πρωτοβουλία και αποτελεί τον καρπό πολύμη-
νων διαβουλεύσεων και συζητήσεων.
Βασικά της στοιχεία συνιστούν η καθιέρωση της απλής αναλογικής ως εκλο-
γικού συστήματος και για τους δύο βαθμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και η
ενίσχυση των διαδικασιών διαβούλευσης και συμμετοχής (δημοψηφίσματα,
λαϊκές συνελεύσεις κλπ.)
Αποτελεί ένα πρώτο βήμα, που δημιουργεί τις προϋποθέσεις ουσιαστικής αλλα-
γής και αποτύπωσης της κοινωνικής απαίτησης για ενίσχυση της τοπικής δημοκ-
ρατίας, της συμμετοχής των πολιτών, της αλληλεγγύης και της ανάπτυξης.
Είναι προφανές πως οι αυτοδιοικητικές εκλογές του 2019 θα διεξαχθούν σε ένα
πολύ διαφορετικό πολιτικό κλίμα από εκείνο των αντίστοιχων εκλογών του 2014.
Στόχος μας πρέπει να είναι η εδραίωση της ενισχυμένης παρουσίας του ΣΥΡΙΖΑ
στην Αυτοδιοίκηση. Αξιοποιώντας την εμπειρία του 2014 πρέπει να αποφύγουμε
τα λάθη που διαμόρφωσαν ένα αρνητικό αποτέλεσμα, καθώς υπήρξε μεγάλη α-
ναντιστοιχία τόσο του κοινωνικού ρεύματος υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ όσο και του εκλογι-
κού σώματος που τον εμπιστεύτηκε δύο φορές το 2015.
Οφείλουμε να μην αγνοήσουμε ξανά τις πολιτικές ιδιαιτερότητες της αυτοδιοίκη-
σης, την ανάγκη συνεχών παρεμβάσεων σε τοπικό επίπεδο διαμέσου ευρύτερων
αυτοδιοικητικών σχημάτων, την ανάδειξη στελεχών -όχι μόνο με βάση την πολιτι-
κή τους συγκρότηση και κομματική τους ένταξη, αλλά και με βάση την ενεργοποί-
ησή τους στην επίλυση των τοπικών προβλημάτων. Η αλλαγή του εκλογικού
συστήματος με την καθιέρωση της απλής αναλογικής δημιουργεί τις προϋποθέ-
σεις για ενδυνάμωση της κουλτούρας των συνεργασιών, φέρνει νέες δυνάμεις
στο προσκήνιο και προωθεί δημοκρατικές, προοδευτικές και προγραμματικές
συγκλίσεις.
Οφείλουμε να κατανοήσουμε τις συνέπειες και να αποφύγουμε την αρνητική εμ-
πειρία από τις λογικές «καθαρότητας» και «καταγραφής» που οδηγούν σε απο-
μόνωση, χωρίς όμως εκπτώσεις από τις αρχές και τις αξίες μας.
Επιδιώκουμε τη συγκρότηση συνδυασμών νίκης, που θα διοικήσουν την επόμενη
μέρα τους Δήμους και τις Περιφέρειες και θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο
σε κάθε περιοχή. Προϋπόθεση για να συμβεί αυτό είναι οι ευρύτερες δυνατές συ-
νεργασίες, που θα βασίζονται σε συγκεκριμένες προγραμματικές και προοδευτι-
κές συγκλίσεις.
Με βάση τα παραπάνω, η κατεύθυνσή μας το επόμενο χρονικό διάστημα δεν
μπορεί να είναι άλλη από αυτή του δρόμου της συγκροτημένης λειτουργίας των
αυτοδιοικητικών κινήσεων, της δραστήριας παρουσίας τους στα αυτοδιοικητικά
πράγματα και στην κοινωνία, της καλλιέργειας του προγραμματικού λόγου τους
και της αναζήτησης συνεργασιών σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, με προγ-
ραμματικό πλαίσιο γύρω από τους παρακάτω άξονες:
• Την ευρύτερη δυνατή συμφωνία για το ρόλο της Αυτοδιοίκησης στο πολιτι-
κό–διοικητικό σύστημα της χώρας, σε συνδυασμό με τις μεταρρυθμίσεις
που προωθούνται για τους ΟΤΑ, με την ενίσχυση της δημοκρατίας και με τη
συμμετοχή των πολιτών.
• Ένα συνεκτικό αναπτυξιακό σχέδιο βασισμένο στις ανάγκες των τοπικών
κοινωνιών (όπως αυτές αποτυπώθηκαν και μέσα από τα περιφερειακά συ-
νέδρια), με σεβασμό στο περιβάλλον.
• Τη συγκρότηση μετώπου απέναντι στο νεοφιλελευθερισμό, την ακροδεξιά,
το φασισμό, τη διαφθορά, τη διαπλοκή, τον ρατσισμό, την ξενοφοβία και την
ομοφοβία. Συνεχής και συνεπής υπεράσπιση των πολιτικών και κοινωνικών
δικαιωμάτων.
• Την εφαρμογή κοινωνικής και πολιτιστικής – πολιτισμικής πολιτικής (υγεία,
παιδεία, αλληλεγγύη), με την ενίσχυση δημοτικών και κοινωνικών υπηρεσι-
ών με σταθερές και πλήρους απασχόλησης θέσεις εργασίας (8500 προσ-
λήψεις στις ανταποδοτικές υπηρεσίες).
• Την προώθηση της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας ως εναλλακτι-
κού οικονομικού παραδείγματος, που θα συμβάλλει στην ανάπτυξη πολιτι-
κών απασχόλησης, ενισχύοντας σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο την
κοινωνία των πολιτών και το κοινωνικό της κεφάλαιο.
• Τη θεσμοθέτηση της τακτικής λογοδοσίας.
• Τη χρηστή και διαφανή διαχείριση του δημοσίου χρήματος, με την αξιοποί-
ηση και διάχυση νέων τεχνολογιών για τη βελτίωση της ζωής των πολιτών.
Στο παραπάνω προγραμματικό πλαίσιο θα πρέπει να συμπεριληφθεί και η δι-
εθνής διάσταση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Στόχος μας είναι η ενισχυμένη
εκπροσώπηση της ΤΑ στην Επιτροπή Περιφερειών της Ε.Ε. -όπου ο ΣΥΡΙΖΑ
και η Ευρωπαϊκή Αριστερά μπορούν να διεκδικήσουν την αναβάθμιση του ρό-
λου της Επιτροπής- καθώς επίσης η συνεργασία της ΤΑ με διεθνή δίκτυα ό-
πως «Διεθνής Συνασπισμός Πόλεων κατά του ρατσισμού» και «Δήμαρχοι για
την Ειρήνη».
Για την καλύτερη οργάνωση της δουλειάς μας μπορούμε να διακρίνουμε
δύο κατηγορίες Δήμων και Περιφερειών:
• Περιπτώσεις που είμαστε διοίκηση. Το βασικό επιχείρημα θα είναι το
έργο που επιτελούν αυτές οι δημοτικές-περιφερειακές αρχές, οι οποίες
οφείλουν να το επικοινωνούν στους πολίτες με στόχο την ενεργοποίηση
τοπικών κοινωνικών ομάδων ή κινημάτων που μπορούν να
προσανατολισθούν σε θετικές και παράλληλες με τις αυτοδιοικητικές αρχές,
ενέργειες και όχι μόνο. Η συμμετοχή των δημοτών, ή τουλάχιστον των
μελών των παρατάξεων που διοικούν μέσα από συγκροτημένες
διαδικασίες, αποτελεί σημαντικό παράγοντα πολιτικής αναζωογόνησης
τους.
• Περιπτώσεις όπου βρισκόμαστε στην αντιπολίτευση ή δεν
συμμετέχουμε στα Συμβούλια. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις πρέπει άμεσα να
πρωτοστατήσουμε σε πρωτοβουλίες συγκρότησης προοδευτικών
αυτοδιοικητικών σχημάτων, μέσα από αυθεντικές δημοκρατικές
διαδικασίες, επιδιώκοντας τη συμμετοχή των πολιτών που είναι δραστήριοι
κοινωνικά, σε κινήσεις, συλλόγους, κοινωνικές οντότητες κ.λ.π.
Στα παραπάνω πρέπει να προσθέσουμε μια πολύ σημαντική πολιτική διάσταση:
Οι Αυτοδιοικητικές εκλογές, η πορεία προς αυτές και τα αποτελέσματά τους μπο-
ρούν και πρέπει να αξιοποιηθούν στην κατεύθυνση της προώθησης βημάτων για
ευρύτερες προοδευτικές πολιτικές συγκλίσεις μεταξύ κοινωνικών και πολιτικών
υποκειμένων, μέσα από τα κατάλληλα, κάθε φορά, πρόσωπα και τις πλέον κα-
τάλληλες πρακτικές.
4. Άξονες προγραμματισμού
α. Οι βασικές μας επιλογές ως προς τα αυτοδιοικητικά σχήματα, τους επικεφαλής,
τις συμμαχίες, τους συνδυασμούς πρέπει να έχουν δρομολογηθεί – απαραίτητα –
μέσα στο επόμενο 6μηνο, ως ακρότατο χρονικό όριο.
β. Οι τελικές επιλογές πρέπει να είναι αντικείμενο διαβουλεύσεων των παραταξια-
κών μας σχημάτων, συζητήσεων με τους συμμάχους μας, ζύμωσης μέσα στις το-
πικές κοινωνίες.
Στο κομματικό επίπεδο, απαιτείται η εμπλοκή των τοπικών οργανώσεων, των νο-
μαρχιακών επιτροπών, των περιφερειακών επιτροπών, καθώς και των κεντρικών
οργάνων του κόμματος. Το τελευταίο αφορά οπωσδήποτε τις περιφέρειες, τις
πρωτεύουσες νομών και όλους τους μεγάλους Δήμους.